Op deze koude, korte dagen is de zon ver te zoeken en je goede humeur soms ook. Als je niet vooruit te branden bent, mateloze trek hebt en prikkelbaarder bent dan normaal, zou je last kunnen hebben van een flinke winterdip. Het gebrek aan daglicht in de winter rommelt met onze biologische klok. Daardoor raakt ons dag- en nachtritme in de war. De beste remedie: zoek het licht op! Natuurlijk! NFN geeft zes tips.
Bron: UIT! Winternummer 2018
Ook al schreeuwt alles in je lijf op koude dagen om een fleecedekentje, hete thee en lange banksessies: trotseer die kou en ga de deur uit. Door het tekort aan daglicht maakt je lichaam meer melatonine aan, en dat hormoon maakt slaperig. Hoe meer licht, hoe energieker je je dus voelt.
Op bewolkte dagen is de lichtsterkte buiten alsnog 1000 lux. Dubbel zoveel als de 500 lux van kantoorlicht. Vooral ochtendlicht is intens. Pak jezelf goed in en maak een fijne wandeling of fietstocht in de natuur. Kruip daarna met tintelende wangen alsnog lekker op de bank met dat ene boek.
Wist je dat het Universitair Medisch Centrum Groningen een winterdepressie polikliniek heeft, waar patiënten op verwijzing terecht kunnen voor lichttherapie? ‘We behandelen jaarlijks twee – tot driehonderd mensen’, vertelt Ybe Meesters, hoofd van de polikliniek. ‘De behandeling is 70 tot 80 procent van hen effectief. ’Lichttherapie werkt als volgt: je kijkt vijf opeenvolgende dagen drie kwartier lang in een grote lichtbak. Deze straalt 10.000 lux uit, vergelijkbaar met de lichtintensiteit vlak na zonsopgang. ‘Dat licht neem je op via je netvlies’, vertelt Meesters.
Koop of huur je zelf een daglichtlamp, overleg dan met de huisarts. Bij oogaandoeningen of bepaald medicijngebruik kun je beter niet in dit soort lampen kijken.
Strikt genomen heeft de zonnebank geen enkel effect op je winterdip. Maar het is wel een fijne manier om aan die snijdende kou te ontsnappen. Kijk je bij lichttherapie juist recht in de lamp, doe dat onder de zonnebank vooral niet: ultraviolet licht is schadelijk voor je ogen. Doe ze dus lekker een kwartiertje dicht, droom weg over zonniger oorden en geef je wangen wat kleur.
Uv-straling komt twee smaken uv-A en uv-B. In de meeste zonnebanklampen zit alleen die eerste. Bij slechts enkele zit ook de tweede, die de aanmaak van vitamine D stimuleert. Ook daar hebben we ’s winters extra behoefte aan, dus laat je goed informeren voor je bepaalt onder welke zonnebank je plaatsneemt. En gebruik de zonnebank met mate. Teveel uv-licht is en blijft slecht voor de huid.
Infrarood licht is, net als ultraviolette straling, voor het menselijk oog niet waarneembaar. Wel kun je dit licht voelen. Ons lichaam ervaart infrarood licht als warmte. Het verhoogt de hartslag, geeft de bloedsomloop een boost en maat zo spieren soepeler. Eindstand: je gaat je er lekkerder door voelen.
Je vindt infraroodlampen vaak in wellnesscentra en een dag sauna doet natuurlijk altijd wonderen voor je humeur. Wil je vaker de warmte van dit rode licht ervaren, kun je ook zelf een infraroodlamp in huis halen.
Laat de Nederlandse guurheid voor wat het is, want op talloze plakken kun je nog met blote billen de zee in. De dichtstbijzijnde zonopties vind je op de Canarische Eilanden. Zelfs wintersport werkt perfect tegen de winterblues: sneeuw weerkaatst zonlicht, zodat je overdag toch de broodnodige zonnestralen oppikt.
Wees lief voor jezelf en schakel van de automatische piloot terug naar het hier en nu. Dat kan door middel van meditatie. Ga rechtop zitten, richt je ogen op een punt voor je op de grond – een kaarsje bijvoorbeeld – en concentreer je op je ademhaling. Tel je uitademingen. ‘Daarmee schep je ruimte in je hoofd voor gedachten, ideeën, en emoties.
Tip: maak je omgeving zo saai mogelijk, dan heb je meer aandacht voor jezelf.
UIT! is een tijdschrift over naaktrecreatie: boordevol naturistische vakantiebestemmingen, campinginfo, reistips, wellness, interviews en achtergrondartikelen. Het verschijnt twee keer per jaar. Als NFN-lid krijg je elke nieuwe editie van UIT!.